فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 6، شماره 4، زمستان 92 ، شماره پی در پی 22

تاثیر نهاد فرهنگی-ادبی دربار بر ادبیات فارسی عصر تیموری

صفحه (0 - 0)
احمد خاتمی،مژگان اصغری طرقی
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
در مقالۀ حاضر، نخست، محدودهای زمانی و مکانی را برای پژوهش مشخص کرده و سپس تعریفی از اصطلاح نهاد فرهنگی- ادبی بهدست دادهایم؛ آنگاه با درنظرگرفتن دربارهای عصر تیموری بهعنوان نهادهایی فرهنگی- ادبی، عملکردهای آنها را از این جهت برشمردهایم؛ بدینصورت که نخست، مهمترین حامیان فرهنگ و ادبیات را در دربارهای این عصر، صرفنظر از کارکرد سیاسیشان معرفی کرده و حوزههای فعالیت هریک را نشان دادهایم؛ پساز آن، نقش نهاد فرهنگی- ادبی دربار را در رشد و پیشرفت فرهنگ و ادبیات این عصر بررسی کردهایم. دربارهای عصر تیموری، در درجۀ اول، بهعنوان نهاد مادر، نهادهای فرهنگی- ادبی دیگر را ایجاد یا مرمت میکرده و از آنها بصورتهای گوناگون پشتیبانی میکردهاند. دومین کارکرد فرهنگی- ادبی آنها ایجاد یا گسترش جریانهای ادبیی بدین شرح است: تدوین و ترجمۀ متون تاریخی؛ پدیدآوردن مادهتاریخهای منظوم و منثور؛ مدح، منقبت و مرثیهسرایی برای درباریان؛ سرودن اشعاری دروصف عمارتهایی که درباریان میساختند؛ تذکرهنویسی؛ نگاشتن یا سرودن پاسخها و نظیرههایی بر آثار پیشینیان؛ مناظرههای شعری رایج میان شاهان و شاهزادگان؛ فن ترسل و منشآت؛ ترجمه و شرح آثار دیگران درقالبهای نثر و نظم؛ مطایبه و مهاجات شاعران؛ ادبیات ترکی؛ سرودن اشعاری ازنوع لغز و معما و همچنین تألیف آثاری در این دو فن؛ تدوین کتابهایی با موضوع نوادر و امثال.

کلمات کلیدی
تیموریان , ترکمانان , نهاد فرهنگی- ادبی , دربار